به گزارش روابط عمومی ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور، مراسم رونمایی از یازدهمین دوره جشنواره «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» و وب‌اپلیکیشن این رویداد ظهر سه‌شنبه (15 مهرماه) با حضور «محسن جوادی» معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ حجت‌الاسلام «علی ملانوری» دبیر شورای فرهنگ و هنر روستا و عشایر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ «آزاده نظربلند» دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور؛ «نرگس نیازی» رییس دبیرخانه روستا و عشایر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ «ابراهیم حیدری» مدیرعامل خانه کتاب در سالن غدیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار میشود.
جوادی در ابتدای این مراسم طی سخنانی با بیان اینکه سیاست برگشت به روستا و تجهیز روستا و حفظ آرامش در آن به ویژه پس از کرونا بیشتر شده است، اظهار کرد: معتقدم باید تلاش کنیم در گسترش این مسأله به همان اندازه که یک فرد ساکن در شهر امکان دسترسی به کتابخانه شهری را دارد یک فرد روستایی نیز چنین دسترسی داشته باشد و از سوی دیگر بتوانیم حوزه فرهنگ روستا را تقویت کنیم.
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: امیدوارم در آینده برنامه‌ها و فعالیتهای خوبی را در حوزه روستا و عشایر داشته باشیم تا کسانی که امکان دارند به روستا برگردند و نه اینکه کسانی که امکاناتی داشتند به شهر برگردند، امید داریم که نسل آینده بتوانند از این دستاوردهای روستایی بهره مند شوند.
جوادی تصریح کرد: شنیدم از علامه طباطبایی نقل می‌کردند که بعید است که در این شلوغی شهرها عارفانی چون ابوسعید ابوالخیر پیدا شود. به هر روی امید داریم که شرایط فراهم شود تا بتوانیم در گستره فرهنگی وارد این عرصه شویم و به ویژه در تجهیز کتابخانه های روستایی فناورانه فعالیت کرده و دین خود را به ساکنان روستا ادا کنیم.
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین ملانوری طی سخنانی با اشاره به برگزاری جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب اظهار کرد: در برخی روستاها تنها امکان فرهنگی که داریم در جوار مساجد است، بر اساس آخرین سرشماری از بین ۶۳ هزار روستا و آبادی تعداد ۲۶ هزار پارچه روستا بیش از پنجاه خانوار جمعیت دارند و ۱۶ هزار روستا نیز بیش از صد خانوار جمعیت دارند، اگر این ۱۶ هزار روستا که بیش از صد خانوار جمعیت دارند هدف باشند (که البته این آمار تغییر یافته است) شاهد تحول قابل توجهی در این عرصه خواهیم بود؛ البته نباید دور از ذهن داشت که شاید در فرایند توسعه شاید این شرایط اجتناب ناپذیر بوده باشد.
دبیر شورای فرهنگ و هنر روستا و عشایر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: البته نقاط احیای روستاها در چند دهه گذشته مشهود است که امید داریم این حرکت روز به روز گسترش یابد؛ در راستای توسعه فرهنگی روستاها امسال کانونهای مساجد طرحی را تحت عنوان حلقه‌های کتابخوانی آغاز کرده است؛ اکنون در مساجد ۱۲ هزار و پانصد کتابخانه باز و مخزن دار وجود دارد؛ بعضا برخی مساجد دو شیفت کتابخانه فعال دارند، برخی مساجد حتی کتابخانه‌های ۲۴ ساعته فعال دارند اما مسأله این جاست که سالهاست که این کتابخانه ها را به لحاظ منابع حمایت نشدند و در نتیجه باید جریان کتابخوانی ذیل این طرح ها برای ترویج فرهنگ مطالعه ایجاد شود.
وی گفت: شنبه ها روز رسول دانایی است و در تقویم دینی ما متعلق به پیامبر اکرم (ص) است؛ در این راستا در سطح کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور طرحی در امتداد طرح ملی شنبه های کتاب تحت عنوان حلقه‌های کتابخوانی در چهار گروه سنی برگزار میکنیم که از فروردین ماه تا اکنون ۱۸۰۰ مسجد به این حلقه ها پیوستند که از این میان نزدیک به ۸۰۰ تا مسجد روستایی هستند؛ ذیل این طرح ائمه جماعات حلقه ای ترتیب می‌دهند و با اعضا کتاب را مطالعه می‌کنند اما مسأله این جاست که متاسفانه در تامین و هدایت گری منابع مفید برای مطالعه با کمبود مواجهیم؛ به هر صورت در روستا به دلیل تغییرات جمعیتی اکنون دیگر سرمایه‌های زیرساختی جواب نمی‌دهد و باید نوجوانان اکنون را دریابیم و بر اساس نیاز امروز آنها در این عرصه فعالیت ها را برنامه ریزی کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین ملانوری گفت: از سوی دیگر تولید کتابهای صوتی در کانونهای مساجد نیز شکل گرفته است اما حسن آن در کانونهای مساجد این است که داوطلبانه و رایگان انحام میشود؛ امیدواریم ذیل جریانی که امروز تحت عنوان روستاها و عشایر دوستدار کتاب آغاز میشود از نظر توجه به روستاها و عشایر خصوصا آن دسته که کم جمعیت هستند با محور حلقه‌های مذهبی و مساجد تلاش شود؛ امید داریم با محوریت و پشتیبانی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور روح تازه ای در این عرصه دمیده شود به ویژه از جنبه ارایه آثار تا از این رهگذر در ترویج کتابخوانی موثر باشیم.
در ادامه آزاده نظر بلند با بیان اینکه ما در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ۴۲۲۰ نقطه خدمت داریم، اظهار کرد: از این میان ۷۶۰ نقطه خدمت مکان فیزیکی دارند و۴۴۰ نقطه مربوط به کتابخانه‌های سیار هستند و قسمت قالب نقاط تحت پوشش کتابخانه های سیار روستاها هستند و به جرات میتوان گفت که هزار نقطه مربوط به کتابخانه های روستایی تحت پوشش هستند.
دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: چند سال است که در نهاد برای عشایر برنامه ویژه داریم، از جمله برنامه کوله کتاب را تدارک دیده ایم و کوله هایی طراحی شده که ۵۰ کتاب را بتواند با آن منتقل کرد، آثار مختلف با این کوله کتاب‌ها به بارگه های مناطق عشایری منتقل میشود که با استقبال فراوان روستاها و عشایر همراه بوده است.
وی تصریح کرد: ما در شش استان خدمات مرتبط با عشایر را ارایه میکنیم اما کتابخانه‌های عشایر از نظر تجهیزات و منابع کتابخانه ای بسیار ضعیف است اما همین که به واسطه فعالیتهای کتابخانه روستا به عنوان روستای دوستدار کتاب شناخته شده اند اهالی روستا به آن می بالند.
نظربلند ادامه داد: امیدواریم که به نقطه بهتری در عرصه کتابخانه‌های روستایی دست یابیم و فعالیتهای عشایری را نیز با قوت ادامه می‌دهیم اما مسأله اصلی مربوط به تامین منابع کتابخانه ای است؛ ما در بخش روستا و عشایر مردم مظلومی داریم که نیازمند کمک و همت هستند و بسیار قدردان هستند و زمانی که امکانات در اختیارشان قرار داده میشود بهره برداری بسیار خوبی دارند.
در ادامه «ابراهیم حیدری» طی سخنانی اظهار کرد: این برنامه ناظر بر تشریح فعالیتهای عرصه روستا و عشایر در حوزه کتاب و ناظر بر محتوا و جنبه کیفی است؛ نکته قابل توجه این است که ما از روستا برنامه میخواهیم نه اقدام خاص؛ به این معنا که بحث کتابخوانی ذیل یکی از برنامه‌های توسعه روستا در نظر گرفته شود؛ مثلاً روستای ما دنبال تحقق این هدف این که تا دوسال آینده چند کتابخانه داشته باشد، در این راستا آیا می‌تواند از ظرفیت دستگاه‌ها استفاده کند؟ در عرصه کتاب و کتابخوانی کانونهای مساجد و بسیج ظرفیت‌های فراوانی دارند و ما اکنون دنبال مطالبه گری از سازمان دهیاری ها و وزارت کشور برای تقویت مساله هستیم.
مدیرعامل خانه کتاب تصریح کرد: فرهنگ در روستاها بسیار مهم است بنابراین باید به سوی شناسایی آموزش برویم و نه صرفا چند برنامه دولتی بلکه باید مشارکت ها از دستگاه ها دریافت کنیم تا شکل و شمایل جشنواره روستا و عشایر دوستدار کتاب متفاوت شود چراکه بسیاری از متغیرها نیز عوض شدند.
