از کمک کانون‌های مساجد به تعیین «پایتخت کتاب» تا حمایت از روستاها و عشایر دوستدار کتاب

به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور در راستای عمل به مطالبات مقام معظم رهبری در حوزه کتاب و کتابخوانی و نیز به منظور اجرای رسالت های فرهنگی خود در کنار ابتکاراتی همچون اجرای طرح «شنبه های کتاب» و نیز برگزاری مسابقات کتابخوانی در ایام و مناسبت های مختلف سال، در اجرای جشنواره های مرتبط با این عرصه نیز با نهادهای مختلف همراهی و همکاری می کند.

جشنواره «پایتخت کتاب ایران» با هدف توسعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی، ازجمله مهمترین طرح های توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی است که ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور در برگزاری آن همکاری می کند.

این عنوان هر ساله به یک شهر شرکت کننده در جشنواره که بر اساس نظر هیئت داوران بهترین برنامه را دارد، اعطا می شود.

شهر منتخب علاوه بر دریافت لوح تقدیر مجموعه ای از منابع و تسهیلات را نیز دریافت می کند. در پنج دوره گذشته شهرهای اهواز، نیشابور، بوشهر، کاشان و یزد توانسته اند عنوان پایتخت کتاب ایران را کسب کنند در جشنواره ششم که امسال برگزار می شود هر شهری باید طرح خود را با امضای شهردار و رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر به دبیرخانه در اداره ارشاد اسلامی استان یا تهران ارسال کنند.

اهداف کلی برگزاری این جشنواره عبارتند از: کمک به توسعه پایدار فرهنگ و اجتماع‌محور شهرها، انسجام بخشی به فعالیت های فرهنگی در شهرها با محوریت کتاب و کتابخوانی، کشف و ساماندهی و بهره گیری از ظرفیت های محلی بومی برای ترویج کتابخوانی و تقویت برنامه ریزی و نگاه به آینده.

طرح های پیشنهادی به این جشنواره باید دارای ویژگی هایی باشند که عبارتند از: طراحی برای پایتخت کتاب ایران؛ متناسب با ارزش های دینی ملی؛ برخورداری از تاثیر پایدار در ارتقای فرهنگ کتابخوانی؛ امکان استفاده از مشارکت مردمی و حمایت دستگاه ها و شرکت های تجاری، داشتن قابلیت الگوبرداری، نوآور در محتوا و شیوه اجرا؛ برخوردار از ضمانت اجرا؛ اسناد لازم برای ضمانت اجرا پیوست باشد، برآورد کلی از هزینه های لازم برای اجرا همراه با اشاره به نحوه تامین هزینه ها، گستره اجرا (شهر، استان، منطقه و کشور) مشخص باشد و نهایتاً مشخص بودن جدول زمانی اجرا.

شرایط حداقلی برنامه های هر شهر عبارت است از: مشارکت همه اجزای صنعت نشر؛ مشارکت همه نهادها و فعالان حوزه کتاب و کتابخوانی؛ مشارکت سازمان های دولتی و غیردولتی؛ حضور مفاخر و مشاهیر و هنرمندان محلی؛ در نظر گرفتن طیف گسترده مخاطبان و اثربخشی و خلاقانه.

مهلت شرکت در این جشنواره تا 10 دی ماه تمدید شده است.

این گزارش می افزاید: 60 درصد منتخبان دوره های قبل این جشنواره برخوردار از کانون و کتابخانه مسجدی بوده اند. در این میان ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور از این جشنواره حمایت مادی و معنوی دارد.

نکته مهم آنکه در سال گذشته هفت مورد از 10 کتابخانه برگزیده از کتاب خانه های مسجدی بودند چنان که در حوزه جام باشگاه کتابخانه های کودک و نوجوان باشگاه های فعال از کتابخانه های مساجد هستند.

این گزارش می افزاید: یکی از شبکه های مهم مروجان کتاب، شبکه ائمه جماعات مسجدی هستند؛ ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد از سال گذشته طرحی ابتکاری را با عنوان «شنبه های کتاب» در مساجد با محوریت ائمه جماعات اجرا کرده است، بدین ترتیب که در برخی از مساجد هر شنبه یک کتاب بین دو نماز یا در اوقات مرتبط با فریضه، معرفی و خلاصه ای از آن خوانده می شود.

حلقه های خلاصه نویسی، نقد و بحث کتاب هم در این راستا تشکیل می شود. در این طرح ظرفیت کتابخانه های مساجد در کنار این آمده تا سرانه مطالعه ارتقاء بیابد.

جشنواره «روستاها و عشایر دوستدار کتاب»

این گزارش می افزاید: یکی دیگر از جشنواره های مرتبط با مسئله کتاب و کتابخوانی که ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور با آن همکاری نزدیک و اثرگذار دارد جشنواره «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» است که ششمین دوره آن در حال برگزاری است.

در تشریح اهداف این جشنواره آمده: به منظور گسترش عدالت فرهنگی در سراسر کشور و حمایت از اقدامات انجام شده و نیز طرح ها در حوزه کتابخانه های روستایی و نیز جلب مشارکت سازمان ها و نهادها در موضوع کتاب و کتابخوانی، برگزار می شود.

پایگاه اطلاع رسانی www.bookpromotion.ir به منظور شرکت علاقمندان در این جشنواره پیش بینی شده است. علاقمندان باید فرم جشنواره را که در این پایگاه بارگذاری شده،  بـا امضـای دهیـار و رئیـس شـورای اسلامی روسـتا، همراه بـا برگه های تکمیل شـده به دبیرخانه اسـتانی جشـنواره کـه در ادارات کل فرهنـگ و ارشـاد اسلامی اسـتان ها مسـتقر است، ارسـال کنند.

همچنین، مستندات مربوط به طرح شامل عکس، فیلم، تقدیرنامه و تفاهم نامه با دستگاه ها نیز ضمیمه طرح پیشنهادی باشد.

محور طرح و برنامه ها باید مربوط به تاسیس نهادهای مرتبط با کتابخانه، واگذاری زمین، تاسیس کتابخانه، تامین تجهیزات کتابخانه ای و فعالیت های ترویجی شامل برگزاری مسابقات، جشنواره ها، نمایشگاه ها و انجام فعالیت های مبتکرانه و خلاقانه حول ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی باشد.

بعد از ارائه طرح و برنامه، هیئت داوری بر اساس شاخص های تعیین شده، کار ارزیابی را انجام می دهند؛ رئوس شاخص های ارزیابی عبارتند از: متناسب با نیازهای محلی روستا، دارای تاثیر پایدار در فرهنگ کتابخوانی، برخوردار از مشارکت های مردمی و پشتیبانی روستا و عشایر، پوشش جمعیتی مناسب جامعه هدف در آن روستا و دهستان به ویژه در حوزه زنان،کودکان و نوجوانان، برخورداری از قابلیت الگوبرداری و اجرا در سایر مناطق و نیز تازگی در محتوا و شیوه.

دستگاه های برگزارکننده این طرح عبارتند از: مجری اصلی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری کمیسیون ملی یونسکو، سازمان یونیسف، موسسه خانه کتاب، سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری، انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، اتحادیه ناشران و کتاب فروشان تهران، سازمان اسناد و کتابخانه ملی، انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران و ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور.

این دستگاه ها همکاری و حمایت خود را در ابعاد مادی و معنوی ارائه می کنند.

دو راه برای ارسال طرح و برنامه های پیشنهادی به دبیرخانه این جشنواره پیش بینی شده است، نخست ارسال به دبیرخانه استانی مستقر در اداره کل ارشاد استان ها یا مستقیم به تهران به نشانی خیابان شهید مطهری، خیابان فجر، نبش کیهان، ساختمان فجر، طبقه 5 کدپستی 1589734111 تلفن تماس 88342979 و 80.

علاقمندان برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت فرم های شرکت در این جشنواره می توانند به نشانی www.bookpromotion.ir.

پنج دوره از این جشنواره تا کنون  برگزار شده و معمولاً اختتامیه آن در اسفند ماه برگزار می شود. در هر دوره 10 روستای منتخب معرفی می شوند که در طول این پنج دوره ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشئر در هر دوره مبلغ 50 میلیون ریال به روستاهای برتر هدیه نقدی اعطا کرده که این مبلغ علاوه بر سایر حمایت های مادی و معنوی از جشنواره «روستاهای دوستدار کتاب» است. امسال نیز این هدیه اعطا می شود.

نکته مهم آنکه تقریباً 60 درصد روستاهای برتر این جشنواره مجهز به کانون و کتابخانه مسجدی هستند.

ستاد هماهنگی کانون های مساجد همچنین هر ساله «جایزه استمرار» را به یک روستای منتخب دوره قبل که فعالیت های مرتبط با کتاب و کتابخوانی را تداوم داده است، اعطاء می کند.

مهلت ارسال آثار به ششمین دوره این جشنواره تا 10 دی ماه تمدید شده است.