میزبانی از امام رضا (ع) بالاترین لطف خداوند به ما ایرانیان بود

«محمد صمیمی» در گفت وگو با ستاد ارتباطات رسانه‌ای (فهما)، با بیان اینکه حضور امام رضا(ع) در ایران بالاترین لطف خداوند به ما ایرانیان بود اظهار کرد: مهربانی که از علی بن موسی الرضا(ع) به انسان واصل می‌شود قابل درک و حس است، وقتی به حرم مطهر آن حضرت مشرف می‌شویم حس و حال دیگری دارد حتی وقتی از راه دور به ایشان سلام می دهیم حجم عظیمی از شفقت و رحمت را احساس می‌کنیم.
​
این شاعر آیینی با بیان اینکه مفاهیم فوق بسیار عجیب و پیچیده اما قابل درک هستند، تصریح کرد: واقعیت آن است که دین اسلام بدون ولایت ائمه اطهار (ع) حقیقتا معنایی نخواهد داشت؛ خداوند تجلی مهربانی را در وجود حضرات معصومین (ع) برای بشریت جلوه گر کرده است.
​
وی در بخش دیگری از مباحث خود افزود: با این وجود تبلیغاتی که ضد دین اسلام وجود دارد حول چند محور می گردد که یکی از آنها معطوف به این ماجرا است که مهربانی در اسلام وجود ندارد و این دین جز خشونت چیزی نیست اما در پاسخ باید کرامات و فضل و بخشش ائمه (ع) را برای این افراد مثال آورد از جمله امام رضا(ع). چه بسیار مضامین ادبی که از جریان ضمانت آن حضرت نسبت به آهو خلق نشدند. واقعیت این است که اگر ائمه هدی نبودند واقعا سره از ناسره مشخص نمی شد.
​
صمیمی در ادامه به اشعار آیینی به ویژه سروده‌های مرتبط با امام رضا(ع) اشاره کرد و گفت: با توجه به این مقدمه می‌خواهم به این مساله اشاره کنم که حتی در آثار شعرایی که آنها را به عنوان شاعران آیینی نمی شناسیم عرض ارادت به ساحت اهل بیت(ع) وجود دارد به ویژه امام رضا(ع) که جای خود دارد و ما افتخار این را داریم که مضجع شریف آن امام همام در مشهد واقع شده است.
​
وی در بخش دیگری از مباحث خود در مورد مضامین و محتوای اشعاری که برای عرض ارادت به اهل بیت(ع) سروده می‌شوند اما بعضا فُرم و سبک حرفه‌ای ندارند؛ تصریح کرد:  باید به این نکته توجه داشته باشیم که وقتی شاعر حتی از آن فضای تکنیکال و حرفه‌ای فاصله می‌گیرد و به اصطلاح وارد فضای دلی می شود تا برای اهل بیت(ع) از جمله امام رضا(ع) شعری را بسراید؛ به دلیل اینکه می‌خواهد این آتش درونی دل خود را بنشاند ممکن است از سبک های رایج عدول کند؛ طبیعتا این اتفاق برای سرایندگان اشعار در مورد اهل بیت(ع) و به صورت خاص امام رضا(ع) نیز افتاده است و برخی اشعاری سرودند که شاید چندان از اصول مسلم ادبی پیروی نکرده باشد اما به هرحال به واسطه عشق به آن امام همام اینگونه کلمات را به استخدام در آورده‌اند.
​
این شاعر آیینی افزود: اما توجه به این نکته نیز از اهمیت بسزایی دارد که فردی که به شکل حرفه‌ای با آموزه های ادبی آشنا است، هرگز نمی تواند این اصول را کنار بگذارد چراکه ملکه ذهن و ضمیر ناخودآگاهش شده است و در نتیجه حتی در اشعاری که دلی می سراید این اصول رعایت شده است. بنابراین هر شاعری چه به زبان عامیانه، چه به زبان کلاسیک شعر بگوید یا از هر فرم دیگری استفاده کند به همان اندازه که اصطلاحا دلی کار می کند ضمیر ناخودآگاهش هم از صنایع ادبی استفاده می کند.
​
وی در ادامه گفت: گاهی برخی اشعاری سروده می‌شوند که از نظر واژگانی چندان تطابقی با موضوع شعر ندارند یا در شأن آن نیستند، مثل برخی اشعار سطحی که در مورد اهل بیت وجود دارد. نکته اینجاست: زبان یکی از مولفه هایی است که در جریان استحاله هایی که برای انسان مدرن اتفاق می افتد دچار تغییر می شود. وقتی زبان دچار برخی تغییرات شود طبیعتا به ادبیات تسری پیدا می کند. ما نمی‌توانیم شاعر این دوران را با شاعران قرون ششم تا هشتم مقایسه کنیم. مساله سبک در اشعار به حوزه ادبیات آیینی نیز کشیده شده است و طبع آثاری که معطوف به امام رضا(ع)، حضرت معصومه(س) هستند نیز مستثنا نیستند.
​
صمیمی تصریح کرد: از سوی دیگر با پدیده ای به نام حجاب موانست مواجهیم که باعث می شود اعماق یک اثر را نبینیم. کما اینکه چند دهه قبل برخی اشعار آیینی به سادگی در هیئات مذهبی خوانده می شد و امروز با وجودی که از سبک آن اشعار فاصله گرفتیم اما از بُعد غنای ادبی همچنان مورد توجه هستند و من فکر می کنم این حجاب موانست یا معاصرت سبب می شود که متوجه بسیاری از موارد نشویم؛ برای مثال در حوزه اشعار عاشورایی نسبت به گذشته افت داریم و این مساله به عرصه های موضوعی دیگر در اشعار آیینی نیز تسری یافته است.

این شاعر در پایان گفت: برای رفع این مشکلات باید آموزش را مدنظر قرار دهیم، باید شاعرانی که از مجموعه سواد ادبی، انسان شناسی، جامعه شناسی برخوردار هستند را برای ارایه دوره های تخصصی به کار بگیریم. حلقه مفقوده این است که با کم کاری برخی نهادهای مرتبط مواجهیم. باید مراکز فرهنگی ایجاد شود تا در مملکت علی بن موسی الرضا(ع)، آثار ادبی که خلق می شود در موضوعات مختلف به ویژه با محور امام رئوف، شایستگی داشته باشند.
​