فهما آیینه‌ای برای انعکاس فعالیت‌های میدانی کانون‌های مساجد/ترنم فهما با هدف تربیت نیروهای مردمی برگزار می‌شود
به گزارش ستاد ارتباطات رسانه‌ای (فهما)، نشست مجازی 55 کانون فرهنگی هنری مساجد در سراسر کشور که حائز دریافت مجوز رواق شدند با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین «حبیب‌رضا ارزانی» رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور، «سعید سعادتی» معاون فرهنگی هنری و «مرتضی طاهریان» معاون ساماندهی و شبکه سازی این ستاد برگزار شد.
سعادتی در این نشست طی سخنانی اظهار کرد: کانون‌های فرهنگی هنری مساجد به تعبیر بزرگانی که در شورای عالی انقلاب، شورای فرهنگ عمومی، مجلس شورای اسلامی و دولت حضور دارند به مثابه یک گنجینه نهفته هستند که باید این گنج‌ها را شناسایی و ارزش‌گذاری کنیم تا به جامعه عرضه شده و بتوانند در مسیر گام دوم انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی، از حیث خودپردازی و جامعه‌پردازی و از سوی دیگر حل مشکلات و مسایل جامعه و محله نقش آفرینی کنند تا از این رهگذر کانون ها از حاشیه به متن بروند.
معاون فرهنگی هنری ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور گفت: ما دنبال آن هستیم که این اثربخشی و فعالیت های کانون‌های مساجد در سبد نظام جمهوری اسلامی ایران و نظام فرهنگی انقلاب اسلامی دیده شود و در شأن مسجد، جوانان و بچههای مسجد باشد؛ اکنون غیر از تجربیاتی که در سال‌های گذشته کسب کردیم در ایستگاه دوم طرح ملی فهما قرار داریم. سال اول که این طرح آغاز شد همواره سوال می‌شد که چند کانون در سطح کشور فعالیت دارند؟ آیا فعال یا نیمه فعال هستند؟ ما در آن برهه می توانستیم همه این موارد را به صورت سنتی و دستی تخمین بزنیم، اما در همان سال نخست رویداد فهما زیست بوم و سامانه بچههای مسجد فعال شد که منجر به رصد اطلاعات و شاخص هایی که مد نظر بود شد. از جمله موارد مهم در این عرصه راستی آزمایی نسبت به فعالیت ها بود؛ همچنین برخی از شاخص‌های آماری به وسیله این زیست بوم اتقان یافت و این اقدامات فاز یک طرح ملی فهما در سال 1398 بود.
وی تصریح کرد: سال دوم که سال 1399 بود اختصاص به التزام بخشی فعالیت‌های کانون‌های فرهنگی هنری مساجد بود که در این راستا با سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف و امور خیریه، بسیج (فقط با بسیج شش کارگروه تخصصی گذاشتیم) و همچنین مرکز رسیدگی به امور مساجد و اساسا کلیه نهادهایی که در مساجد نقش آفرین هستند تعامل و جلسه داشتیم تا از گذرگاه این مهم کلیه فعالیت‌هایی که در حوزه فرهنگی اجتماعی در سطح مساجد اتفاق می افتد دسته بندی و رصد شده و بر اساس آن نقش کانون ها را در این عرصه در قالب سه شبستان و دوازده رواق تعریف کردیم.
معاون فرهنگی هنری ستاد فهما افزود: اما در سال 1400 وارد گام سوم می شویم و تمامی فعالیت‌ها اعم از بروزرسانی پروفایل کانون‌ها، بروزرسانی طرح تلاوت نور، گروه های سرود، اطلاعات کتابخانه ها در سطح سامانه میسر می شود و این اتفاق بر اساس تاکید مقام معظم رهبری نسبت به این مساله است که فرمودند: «آمار و اطلاعات ستون فقرات برنامه‌ریزی است».
وی گفت: البته استقرار نظام فناوری اطلاعات و زیست بوم مجازی بچههای مسجد که همزمان با دوره کرونا راه اندازی شد به معنای این نیست که فعالیت های مجازی مساجد و کانون‌ها تعطیل شود. خیر چنین نیست و سامانه بچههای مسجد آیینه ماست و عملیات اصلی در میدان و صحن مساجد با حضور ائمه جماعات و مخاطبان برگزار می شود؛ منتهی وقتی با کرونا و محدودیت های آن مواجه می شویم طبیعتا بحث فضای مجازی پررنگ تر می شود
معاون فرهنگی هنری ستاد فهما افزود: اگر از بحران کرونا عبور کنیم اجرای سرودهای میدانی در سطح مساجد و محلات ممکن می شود، همچنین اکران فیلم‌ها در سطح کانون‌ها میدانی شده و جلسات قرآنی که اکنون در مساجد تعطیل شده اند احیا خواهند شد.
وی در ادامه ارتقای کیفی و توامندسازی را به عنوان یکی از اهداف و برنامه های ستاد هماهنگی کانون های مساجد در سال 1400 دانست و تصریح کرد: امسال به عنوان پایلوت و در راستای توانمندسازی 17 کانون به نمایندگی از کانون های دیگر در اردوگاه شهدای خرماکلا حضور یافته و فرم‌های نیازسنجی را پر کردند. بر اساس آنچه که در اختیار کارشناسان قرار می گیرد سرفصل های آموزشی احصا شده و اگر شرایط اجازه دهد روزهای 28 و 29 تیرماه در صورت صدور مجور از ستاد کرونای استان، طرح ترنم فهما را در استان چهار محال و بختیاری برگزار می کنیم. طرح ترنم فهما به معنای تربیت راهبردی نیروهای مردمی فهما است.
سعادتی گفت: در راستای اجرای این طرح 60 تا 72 کانون منتخب را پیش بینی کردیم که در قالب برگزاری اردو 6 فصل را به مدت 16 ساعت آموزش می بینند و البته بخشی از این نشست‌ها مجازی خواهد بود. در طرح ترنم فهما، تربیت راهبردی نیروهای مردمی فهما در نظر گرفته شده است که در قالب این طرح نزدیک به چهار هزار و 200 نفر و 1100 کانون منتخب در سطح استانی آموزش مجازی غیر حضوری و آموزش مجازی تعاملی (زنده) می بینند که در مجموع شامل 48 ساعت می شود. همچنین در فاز دوم بقیه مدیران و مربیان کانون ها که تا بیست هزار کانون را پیش بینی کرده ایم ادامه می یابد.
معاون فرهنگی هنری ستاد فهما افزود: یکی دیگر از مباحث جدی که قاطبه کانون‌ها واستان‌ها مطلبه داشتند این بود که فهما مرحله استانی و یک مرحله کشوری داشته باشد تا از رهگذر این مساله استان ها و کانون هایی که محروم تر هستند انگیزه پیدا کنند، برای مثال چه در استان اصفهان، چه تهران، چه بوشهر و چه سیستان و بلوچستان بتوانیم رواق برتر فیلم آن استان را معرفی و در ادامه این راقبت به سطح لایه کشوری بیاید که این مساله در برنامه بودجه سال 1400 پیش بینی شد.
وی گفت: بر این اساس در فهمای سال 1400 در هر رواق 200 امتیاز برای فعالیت‌های خودجوش در نظر گرفته شد یعنی حدود 14 درصد از امتیاز کل، همچنین در مورد کانون های روستایی ضریب هشت درصدی اعمال شد.
سعادتی با بیان اینکه بیشتر رواق های طراحی شده رویدادهای رقابتی دارند، افزود: 10 رویداد رقابتی پیش بینی شده است که اولین آن امسال با عنوان جشنواره فیلم طنین مسجد در استان گلستان برگزار شد و طی آن 40 کانون از 22 استان در این رقابت حضور یافته و جوایز خود را ردیافت کرده و در عین حال با فیلم سازان کشوری مرتبط شدند.
وی ادامه داد: در هر رواق بین یک تا دو مورد فعالیت میدانی دیده شده است، برای مثال در رواق نور، فعالیت‌های میدانی طراحی شده است که از جمله آنها می‌توان به جلسات سنتی قرآن، صحیفه‌خوانی، نهضت نهج‌البلاغه خوانی اشاره کرد. همچنین در رواق کتاب شنبه های کتاب را طراحی کرده ایم و مدل سه‌شنبه‌های تکریم نیز در همین راستا از جمله فعالیت‌های میدانی ما محسوب می شود.
سعادتی در ادامه ضمن تقدیر از برگزاری طرح ملی سه شنبه های تکریم در سال 1399 گفت: در این طرح بیش از 32 هزار خانواده شهید تکریم شدند، امسال نیز این طرح با محور تکریم مادران شهدا، مادران نخبه و همچنین بانوان مدیران مسئول کانون های فرهنگی هنری مساجد برگزار می شود.
وی در بخش دیگری از مباحث خود اظهار کرد: هر کانون در رویداد فهما باید بالای 10 هزار امتیاز را کسب کند تا وارد رقابت شود، شاید امسال متوسط امتیازات 12 هزار باشد بنابراین کانونی که امتیاز بالای متوسط را بگیرد وارد رقابت می شود.
سعادتی افزود: در این میان با توجه به محدودیت منابع، وضعیت اقتصادی و اختصاص بودجه دو و هشت دهم درصد به بخش فرهنگ در کشور، باید بدانیم که امکان حمایت های آنچنانی از کانون های مساجد وجود ندارد و اصلا نمی توانیم با اتکا به بودجه های دولتی مجموعه های مردمی را اداره کنیم.
معاون فرهنگی هنری ستاد فهما افزود: در این میان کانون های مساجد اگر بخواهد در نقشه نظام دیده شود و نقش خود را ارایه کند باید به دنبال راهکار باشیم که از جمله راهکارها شناسایی 16 نهاد در سطح محلات با محوریت مدارس بود، همکاری با این نهادها و ایجاد پیوند میان مدرسه و مساجد که منجر به جاذبه آفرینی و کارهای میدانی در کف و صحن مسجد می شود.
وی با بیان اینکه بذر فهما سال 1398 کاشته شد، افزود: در سال 1399 شاخه و برگ فهما بالا آمد و رشد کرد و در سال 1400 میوه های آن می رسد. یکی از اقدامات ما در این عرصه دیده شدن کارها در فضای مجازی و همچنین در سطح رسانه ملی است. همچنین تسهیل گری برای اعضای کانون ها که اگر می خواهند سرود بسازند و احتیاج به استودیو دارند با کدام نهاد و سازمان قراداد ببندیم تا این اتفاق بیفتد. فهما فقط این نیست که بنشینیم پشت سیستم و به صورت مجازی فعالیت ها را بارگذاری کنیم، بلکه آیینه ای است که طی آن باید فعالیت‌های میدانی ما انعکاس یابد.
همچنین در بخش دیگری از این نشست «مرتضی طاهریان» با اشاره به اقدامات صورت گرفته در راستای توانمندسازی بچه های مسجد گفت: چندی قبل مدیران کانون های منتخب طرح ملی ایران قوی با حضور در اردوگاه شهدای خرماکلا از نزدیک در جریان فعالیت‌های کانون شهید علی گراییلی قرار گرفتند. فعالیت های این کانون مصداق عینی «ما می توانیم» است.
معاون ساماندهی و شبکه سازی ستاد فهما با بیان اینکه در تلاش برای راه اندازی کانون‌هایی هستیم که مدیران مسئول آنها از بانوان باشند، افزود: طبیعتا کانون هایی که مدیران آنها از بانوان باشند در فعالیت های این مرتبط با این قشر حضور جدی تری و فعال تری خواهند داشت.
وی همچنین با اشاره به انتخاب 55 کانون که حایز شرایط کسب رواق شدند، گفت: مراحل مختلفی طی شد تا به این 55 کانون رسیدیم، در مجموع 7 کانون در رواق فیلم، 6 کانون در رواق سرود، 5 کانون در رواق نور، 4 کانون در رواق کتاب، 8 کانون در رواق نمایش، 5 کانون در رواق قلم، دو کانون در رواق همدلی، 4 کانون در رواق رسانه، 5 کانون در رواق ترنج، دو کانون در رواق کارآفرینی، 4 کانون دررواق فناوری و 3 کانون در رواق دانش و در مجموع 55 کانون منتخب شدند.
طاهریان تصریح کرد: فرض ما بر این بود که کانون هایی در این مسیر قرار بگیرند که امتیاز آنها بالای 10 هزار بوده باشد، البته در فهمای 1398 و همچنین فهمای سال 1399 این موارد در نظر بود و رتبه ای که کانون در این دو رویداد فهما به دست آورد در نظر گرفته شد و در نهایت این 55 کانون منتخب بر اساس موارد مذکور انتخاب شدند. بعضا برخی کانون ها که زیر 10 هزار امتیاز دارند نیز در جمع این 55 کانون منتخب هستند و علت آن است که اولا کانون در رواق مربوط حایز رتبه شده بود، نکته دوم اینکه معاونت فرهنگی هنری روی حوزه تخصصی کانون صحه گذاشته باشد، به هر صورت مجموعه این اطلاعات را کنار یکدیگر گذاشته و به آنها وزن دادیم و اسامی را اعلام کردیم.