امام سجاد(ع) در بیش از 10 دعای صحیفه، نوع برخورد با ناملایمات را بیان می‌کند
به گزارش ستاد ارتباطات رسانه ای (فهما)، حجت الاسلام «سید علیغضنفری» مدیر گروه تاریخ جامعة المصطفی العالمیه در ششمین پیش‌نشست دهمین کنگره بین المللی امام سجاد علیه السلام که پیش از ظهر امروز با موضوع «شیوه برخورد با ناملایمات در صحیفه سجادیه» برگزار شد؛ اظهار داشت: صحیفه سجادیه کتاب ارزشمندی است که از ادعیه گرانقدر امام سجاد علیه السلام گردآمده و در مکتب تشیع دارای اعتبار بالایی است چنان که به عنوان «زبور آل محمد صلی الله علیه وآله» شناخته می شود.
وی تصریح کرد: امام سجاد علیه السلام در دوران پساعاشورا در سختی ویژه قرار داشتند و دوران منحصربفردی را تجربه کردند برهمین اساس و طبق تشخیصی که حضرت از وضعیت جامعه آن روز داشتند از ابزار دعا برای انتقال معارف اهل بیت به جامعه استفاده می کنند.
عضو هیئت علمی جامعة المصطفی ادامه داد: اگرقراراست یادگارامام سجاد علیه‌السلام گره‌گشای ما در زندگی دنیا باشد باید موضوعات اجتماعی مختلف را با بررسی‌های علمی از آن استخراج و استفاده کرد. به عنوان مثال موضوع ناملایمات زندگی می تواند از جمله این مسائل باشد.
حجت الاسلام غضنفری گفت: امام سجاد علیه‌السلام در این کتاب آموزه‌های مختلفی را در برخورد با ناملایمات مطرح می‌کنند که آنچه امروز به آن می پردازیم یک بررسی اجمالی در این رابطه است تا بدانیم امام چه راهنمایی‌هایی را در این رابطه برای ما مطرح می فرمایند.
وی در ادامه با اشاره به فهرست اجمالی صحیفه سجادیه گفت: در مراجعه به فهرست صحیفه سجادیه قریب به 10، 11 دعا را می توان یافت که مستقیماً در رابطه با ناملایمات زندگی هستند. یعنی گذشته از اینکه تمام دعاهای صحیفه ممکن است به این مسئله اشاره داشته باشند اما قریب به 10 یا 11 دعا به شکل خاص در این رابطه هستند از جمله «دعا در سختی‌ها» «دعا در بیماری»، «دعا برای بدهی»،«دعا برای ظلم ظالم» و...
حجت‌الاسلام غضنفری خاطرنشان کرد: با بررسی این چند مورد به محورهای مختلفی می توان دست یافت که البته این محورها قابل افزایش است. نکته اول که در این دعاها کاملاً مشهود و قابل لمس است «توجه به جایگاه خداوند» است. روال دعاهای حضرت سجاد علیه السلام در صحیفه، توجه ویژه به جایگاه پروردگار است از جمله در دعای چهاردهم این کتاب آمده است: ای کسی که وضعیت و اخبار دنیا و انسانها را بدون نیاز به شهادت کسی می داند و خود برهمه چیزواقف است.
وی ادامه داد: انسان وقتی در جایگاه مناجات قرار می‌گیرد باید شناخت درستی از پروردگار خود داشته باشد. در دعای پانزدهم صحیفه آمده است «ای کسی که رنج وغم را از انسان برطرف می کند» یعنی من خدای خود را کامل و دقیق می‌شناسنم و نسبت به قدرت و توانمندیهای او واقف هستم. محور دیگری که در برخورد با ناملایمات از صحیفه استخراج می شود این است که بدانیم خداوند متعال می تواند همه گرفتاری ها و ناملایمات را از انسان برطرف کند. با دانستن این موضوع انسان در برابر سختی‌ها و بلاها بی تاب نمی شود.
مدیر گروه تاریخ جامعه المصطفی افزود: به عنوان مثال در دعای هفتم صحیفه سجادیه آمده است «ای خدایی که همه سختی ها و گرفتاری ها دربرابر قدرت تو ناچیز است و این لطف و احسان توست که اسباب وعلل را به کار می‌گیرد و همه امور پیرامون ما به واسطه اراده تو رخ می دهد. به عبارت دیگر امام در این فرازهای صحیفه سجادیه به دنبال بیان این مطلب هستند که انسان باید بداند همه چیز به دست قدرت خداست و او قدرت قاهر دنیاست.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی در ادامه سخنان خود به موضوع اتکاء و اعتماد به خداوند اشاره کرد و گفت: یکی از آموزه‌های صحیفه سجادیه در برخورد با ناملایمات این است که انسان تنها خدا را امید و پناهگاه خود بداند. یعنی علاوه بر اینکه خدا را مسبب الاسباب می‌بیند فراترازآن، تمام امید واعتمادش نیز برای رفع گرفتاری‌ها به خداوند متعال باشد نه اینکه نسبت به دیگران هم امید داشته باشد.
حجت‌الاسلام غضنفری با اشاره به یکی ازمحورهای مهم آموزنده در صحیفه تصریح کرد: ما در معارف دینی داریم که انسان مومن سختی‌ها را نیز برای خود نعمت می داند یعنی در کنارراحتی‌ها که نعمتی از جانب پروردگار است، سختی‌ها را هم نعمت خدا می بیند. این نگاه باعث می شود انسان هیچگاه ناامید نباشد. ما باید بدانیم که نفس سختی ها برای انسان درس‌ها و آموزه‌هایی را به همراه دارد و آزمایش الهی است.
غضنفری تاکید کرد: از برکات سختی ها این است که خداوند به واسطه این سختی ها سنگینی و عقوبت گناهان را از ما برمی دارد همچنانکه در روایت داریم که وقتی انسان مومن دچار بیماری می شود خداوند متعال به واسطه این بیماری گناهان او را می آمرزد.
وی خاطرنشان کرد: از دیگر برکات سختی‌ها و بیماری‌ها این است که انسان به درگاه الهی روی می‌آورد به عبارت دیگر یکی از دستاوردهای مهم ناملایمات، توجه پیدا کردن انسان به خداوند و بازگشت به دامن امن الهی است. «راضی بودن به مقدرات الهی» و «رسیدن به مقام رضا» و «عدم غرور و خودخواهی» نیز از دیگر محورهای مهمی است که در نحوه برخورد با ناملایمات در صحیفه سجادیه به آن اشاره شده است.